Ceramika japońska – informacje podstawowe

Ceramika to ważny element japońskiej kultury. Wytwarzana od wieków, jest wyrazem japońskiej estetyki, staranności i dbałości o szczegóły. Nawet współczesne formy i wzornictwo czerpią z długiej tradycji i możemy w nich odnaleźć motywy stosowane od pokoleń.

Ceramika jest obecna w większości dziedzin japońskiej kultury, która zachwyca wielu ludzi na całym świecie. Ceremonia herbaty, ikebana, bonsai, sztuka ogrodowa, japońska kuchnia z jej nieodłącznym elementem, jakim jest piękna aranżacja potraw – w tych wszystkich sferach bardzo ważna i niezastąpiona jest właśnie ceramika. Przedmioty ceramiczne są obecne w codziennym życiu Japończyków.



Ceramika to nie tylko sztuka, której wytwory możemy podziwiać w muzealnych salach, to przede wszystkim codzienne sprzęty, które pozwalają Japończykom kreować swoje otoczenie w sposób piękny i wyrafinowany.

Ceramika japońska charakteryzuje się ogromnym bogactwem stylów, form i wzornictwa. W różnych regionach ukształtowały się różne techniki ceramiczne, i chociaż te różnice stopniowo zanikają, wciąż można odnaleźć elementy charakterystyczne dla konkretnych regionów.

Przed zakupem prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami dotyczącymi specyfiki i zasad użytkowania naczyń ceramicznych:

1. Z uwagi na ręczne wykonanie wielu produktów, poszczególne egzemplarze mogą nieznacznie różnić się kształtem, kolorem i rozłożeniem wzoru. Mogą również występować niewielkie niedoskonałości szkliwionej powierzchni (nierówności, zacieki, zgrubienia itp.). Nie stanowią one wady produktu i podstawy do reklamacji. W przekonaniu ceramików (które podzielamy) jest to jeden z uroków ręcznie wykonanej ceramiki, sprawiający, że każdy przedmiot jest jedyny i niepowtarzalny.
2. Niepokryte szkliwem elementy naczynia podczas mycia mogą chłonąć wodę, dlatego naczynia po umyciu powinny zostać dobrze wysuszone (pozostawione w przewiewnym miejscu), aby zapobiec powstawaniu pleśni.
3. Niektóre szkliwa, zwłaszcza białe nakładane metodą kohiki, mogą ulegać lekkiemu przebarwieniu podczas użytkowania. Aby zminimalizować ten efekt, producenci zalecają przed pierwszym użyciem naczynia zanurzenie go całkowicie w letniej wodzie i pozostawienie w tym stanie przez kilka godzin. Następnie naczynie należy pozostawić do dokładnego wyschnięcia. Ewentualne przebarwienia z kawy, herbaty lub innych ciemnych płynów zwykle dają się całkowicie usunąć gąbką namoczoną płynem do mycia naczyń, lub znikają same po kilku umyciach. Zawsze jednak istnieje możliwość, że takie przebarwienia powstaną po dłuższym czasie użytkowania naczynia. Japończycy  również w tym aspekcie dostrzegają urok ceramiki. Uważają, że taki przedmiot, który nosi ślady użytkowania, opowiada w ten sposób swoją własną, niepowtarzalną historię.
4. Ceramicy zalecają mycie naczyń wkrótce po ich użyciu i unikanie pozostawiania np. resztek herbaty, kawy czy sosów w naczyniu przez kilka dni, ponieważ sprzyja to powstawaniu nieregularnych przebarwień szkliwa.
5. Większość oferowanych przez nas produktów nie nadaje się do mycia w zmywarce oraz użytku w kuchenkach mikrofalowych, chyba że informacje o takiej możliwości są zamieszczone w opisie produktu. 
   

Cechy szczególne ceramiki w stylu hagi:

1. Glina w rejonie Hagi charakteryzuje się wyjątkowo dużym stopniem absorpcji płynów, a szkliwa hagiyaki są charakterystycznie "popękane" tzn. występuje na nich siateczka mikroskopijnych szczelinek. Przez nie płyny z naczyń (herbata, kawa, sosy, soki z owoców) są absorbowane przez naczynie, co sprawia, że stopniowo w procesie użytkowania nieznacznie zmienia ono swoją kolorystykę zarówno na powierzchni bezpośrednio stykającej się z żywnością, jak i na zewnątrz. Ta cecha ceramiki hagi, bardzo ceniona w Japonii, nazywana jest "nanabake", co w dosłownym tłumaczeniu oznacza "siedmiokrotna zmiana". Dzięki delikatnej zmianie kolorystyki i pajęczynie drobnych pęknięć szkliwa naczynie staje się jedyne w swoim rodzaju, nabiera specyficznego charakteru i zmienia sie wraz z użytkownikiem. To właśnie czyni je przedmiotem z historią i "duszą", co tak bardzo zachwyca japońskich twórców i użytkowników.
2. Naczynia przed pierwszym użyciem należy zanurzyć na 1 dzień w wodzie o temperaturze pokojowej. Naczynia podczas dokładnego nasiąknięcia wodą pozbawione zostaną zapachu i kurzu pozostałego z procesu produkcji i pakowania.
3. Nieszkliwiona dolna część naczynia może mieć chropowatą powierzchnię, co spowodowane jest obecnością w glinie ziarenek piasku. Przed pierwszym użyciem należy upewnić się, czy spód naczynia nie jest za bardzo chropowaty, aby uniknąć uszkodzenia powierzchni stołu. W przypadku zbyt chropowatego spodu naczynia należy je delikatnie przetrzeć drobnoziarnistym papierem ściernym lub osełką do noży.
4. Niektóre naczynia z Hagi, zwłaszcza te wykonane z gliny zawierającej większe ziarna piasku, mogą początkowo nieznacznie przeciekać. Ta "wada" zanika samoistnie po kilku użyciach, bowiem szczeliny szkliwa wypełniają się drobinkami herbaty, kawy lub innych płynów podawanych w naczyniach. Jednak jeśli chcesz zlikwidować przepuszczanie wody już od pierwszego użycia, zagotuj 1 łyżkę mąki ziemniaczanej w 0,5 l wody i zanurz dobrze wysuszone naczynie w gorącym płynie. Pozostaw je na krótko w gotującym się wywarze, zdejmij garnek z ognia i zostaw w nim naczynie na ok. 6 godzin. Taki zabieg spowoduje wypełnienie szczelin szkliwa zawiesiną i skutecznie uszczelni naczynie. Zamiast zawiesiny z mąki ziemniaczanej możesz użyć wody, która pozostaje po ugotowaniu ryżu, lub przygotować wywar z ryżu gotując ryż w wodzie w stosunku 1:10.
5. Tak jak inne naczynia ceramiczne, ceramikę z Hagi po każdym umyciu należy dobrze wysyszyć pozostawiając w przewiewnym miejscu.
6. Podobnie jak większość ręcznie wykonanych naczyń ceramicznych, naczynia z Hagi nie nadają się do użytku w kuchenkach mikrofalowych i zmywarkach.
7. Ceramicy zalecają mycie naczyń wkrótce po ich użyciu i unikanie pozostawiania np. resztek herbaty, kawy czy sosów w naczyniu przez kilka dni, ponieważ sprzyja to powstawaniu nieregularnych przebarwień szkliwa.